Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kulak Burun Boğaz (KBB) Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Yüksel Sarıcalı, gürültü engelleyici kulaklıkların sürekli kullanımının, beynin arka plandaki sesleri filtreleme becerisini zamanla zayıflatabileceğini ifade etti.
Hastaneden yapılan açıklamada, şehir hayatının yoğun gürültüsünden kaçınmak ve dikkat dağınıklığını önlemek amacıyla kullanılan gürültü engelleyici kulaklıkların sağlık açısından bazı riskler barındırdığı vurgulandı.
Bu cihazların uzun süreli kullanımında işitme kaybı, işitsel işlemleme bozukluğu (APD) ve bilişsel fonksiyonlarda gerileme gibi sorunların ortaya çıkabileceğini belirten uzmanlar, özellikle genç bireylerde sesleri algılama ve ayırt etme yeteneğinin olumsuz etkilenebileceği konusunda uyardı.
Beynin Ses İşleme Yeteneği Zayıflayabilir
Dr. Yüksel Sarıcalı, işitme sürecinin yalnızca kulaklarla sınırlı olmadığını, beynin de bu süreçte aktif rol oynadığını dile getirdi.
“İşitme kaybı yaşanmasa bile, beynin sesleri ayırt etme ve işleme kapasitesi zamanla zayıflayabilir. Gürültü engelleyici kulaklıkların sürekli kullanımı, beynin arka plandaki sesleri doğal olarak filtreleme becerisini köreltebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Özellikle gençlerin bu tür kulaklıkları uzun süre kullanmasının, seslerin yönünü belirleme, kalabalık ortamlarda konuşmaları anlama ve dikkat toplama gibi konularda zorluklara yol açabileceğini belirten Sarıcalı, bu problemlerin uzun vadede bilişsel süreçleri de etkileyebileceğini söyledi.
İşitsel İşlemleme Bozukluğu (APD) Riski
Gürültü engelleyici kulaklıkların aşırı kullanımıyla, beynin sesleri algılama ve işleme mekanizmasının zarar görebileceğine dikkat çeken Sarıcalı, bu durumun işitsel işlemleme bozukluğu (APD) olarak bilinen rahatsızlığı tetikleyebileceğini belirtti.
“APD, bireylerin işitme testlerinde normal sonuçlar almasına rağmen konuşmaları anlamakta güçlük çekmesine neden olur. Bunun temel sebebi, beynin gelen sesleri doğru bir şekilde ayırt edememesi ve işleyememesidir.” şeklinde konuştu.
APD’nin yalnızca işitme kaybına bağlı gelişmediğini, beynin çevresel sesleri algılama sürecinde zorlanabileceğini belirten Sarıcalı, uzun süre gürültü engelleyici kulaklık kullanan bireylerin bu konuda dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Doğal Sesleri Deneyimlemek Önemli
Beynin doğuştan itibaren sürekli bir ses akışına maruz kaldığını ve bu sesleri doğal olarak filtrelemeyi öğrendiğini dile getiren Sarıcalı, gürültü engelleyici kulaklıkların aşırı kullanımının bu yetiyi köreltebileceğini ifade etti.
Uzmanların, tamamen izole bir işitme ortamı yerine, doğal sesleri de deneyimlemenin işitme sağlığı açısından kritik öneme sahip olduğunu belirttiğini aktaran Sarıcalı, “Gürültü engelleyici kulaklıkları bilinçli şekilde kullanmak, zaman zaman çevresel seslere maruz kalmak ve işitme sağlığını destekleyici alışkanlıklar edinmek, beynin sesleri işleme yeteneğini korumanın en etkili yollarından biridir.” şeklinde görüş belirtti.
