Associated Press (AP) tarafından yapılan bir araştırma, İsrail ordusunun Gazze'ye yönelik saldırılarında Microsoft ve OpenAI altyapısını yoğun şekilde kullandığını ortaya koydu. Araştırma, yapay zekâ destekli sistemlerin, sivil ölümlerine yol açabilecek hatalar içerdiğini ve savaş suçu teşkil edebilecek kullanımlara işaret ettiğini belirtiyor.
İsrail’in Yapay Zekâ Destekli Gözetleme ve Hedefleme Sistemleri
İsrail’in, Gazze ve Lübnan’da sivilleri gözetleme ve hedef alma amacıyla geliştirdiği "Habsora", "Lavender" ve "Where is Daddy?" gibi yapay zekâ destekli sistemleri kullandığı daha önce ortaya çıkmıştı. AP’nin elde ettiği veriler, bu süreçte Microsoft ve OpenAI gibi ABD merkezli teknoloji şirketlerinden destek alındığını gösteriyor.
AP'nin incelemelerine göre, İsrail ordusu, Microsoft’un Azure bulut platformunu kullanarak, kitlesel gözetleme yoluyla elde edilen telefon görüşmeleri, metinler ve sesli mesajları analiz ediyor. Bu sistemin, günlük konuşmalardan belirli terimleri ayıklamak ve kişilerin konumlarını tespit etmek için kullanıldığı belirtiliyor.
Hatalı Çeviri ve Yanlış Profilleme: 1000 Lise Öğrencisi "Militan" Olarak Tanımlandı
İsrail ordusu, yapay zekâ destekli çeviri sistemlerinin Arapça bilen personel tarafından kontrol edildiğini iddia etse de, AP’ye konuşan bir yetkili, yapay zekâ sistemlerinde ciddi hatalar yapılabileceğini kabul etti.
Örneğin, roket güdümlü el bombalarının fırlatma mekanizmasını tanımlayan Arapça bir kelimenin, "ödeme" anlamına gelen bir kelimeyle aynı olduğu ve yapay zekâ tarafından yanlış çevrildiği ortaya çıktı. Yetkili, tercüme hatasının başlangıçta fark edilmediğini ve bu tür yanlış çevirilerin ciddi sonuçlar doğurabileceğini vurguladı.
Ayrıca, İsrail ordusunun yapay zekâ sistemlerinin yaklaşık 1000 lise öğrencisini yanlışlıkla "potansiyel militan" olarak etiketlediği belirlendi. Bu tür hataların, yanlış hedefleme ve sivil kayıplara neden olabileceği ifade edildi.
Yapay Zekâ Kullanımı 7 Ekim Sonrasında 200 Kat Arttı
AP’nin araştırmasına göre, İsrail ordusunun Microsoft ve OpenAI yapay zekâ sistemlerine olan bağımlılığı 7 Ekim saldırılarından sonra büyük ölçüde arttı.
Mart 2024 itibarıyla İsrail ordusunun yapay zekâ kullanımı, 7 Ekim öncesine göre 200 kat arttı.
Microsoft’un İsrail ordusu için sunduğu sunucu hizmetlerinin kullanımı iki ay içinde üçte iki oranında arttı.
Mart-Temmuz 2024 döneminde Microsoft sunucularında depolanan veri miktarı iki katına çıkarak 13,6 petabaytı aştı.
Bu veriler, İsrail ordusunun askeri operasyonlarında yapay zekâya olan bağımlılığının giderek arttığını gösteriyor.
Microsoft ile İsrail Ordusu Arasındaki Yakın İlişki
AP’nin elde ettiği belgeler, Microsoft’un İsrail ordusuyla uzun süredir güçlü bir iş birliği içinde olduğunu ortaya koyuyor.
2021 yılında Microsoft ile İsrail Savunma Bakanlığı arasında 133 milyon dolarlık üç yıllık bir anlaşma imzalandı.
Bu anlaşmayla İsrail, ABD’den sonra Microsoft’un en büyük ikinci askeri müşterisi haline geldi.
7 Ekim’den yaklaşık iki hafta sonra İsrail ordusu, Microsoft’tan teknik destek talebinde bulunarak "hayat kurtarıcı sistemlerin kesintisiz çalışması için planlanan bakım duraklamalarının ertelenmesini" istedi.
AP’ye göre, 7 Ekim sonrası yaklaşık 10 ay boyunca Microsoft Azure, İsrail ordusuna yaklaşık 130 teknik destek talebine yanıt verdi. Microsoft’un İsrail’de, Tel Aviv dışında güvenlik önlemleri artırılmış iki büyük veri merkezi ve 46 bin metrekarelik Herzliya kampüsü bulunduğu belirtildi.
Sonuç: Yapay Zekânın Askeri Kullanımı ve Sivil Kaygılar
AP’nin araştırması, ticari yapay zekâ sistemlerinin doğrudan savaş alanında kullanıldığına dair en güçlü kanıtlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Microsoft ve OpenAI gibi şirketlerin sağladığı teknolojilerin, sivil-askeri ayrım yapmadan hedefleme süreçlerinde kullanıldığına yönelik endişeler giderek artarken, bu tür yapay zekâ destekli sistemlerin savaş hukukuna uygunluğu tartışma konusu olmaya devam ediyor.
