Çin'in Yapay Zeka Uygulaması DeepSeek, ChatGPT'yi Geride bıraktı.
Çin'in yapay zeka uygulaması DeepSeek, ABD, İngiltere ve Çin'de Apple cihazlarında en çok indirilen ücretsiz uygulama olarak, ChatGPT ve diğer rakiplerini geride bıraktı. Ocak 2024'te piyasaya sürülen uygulama, kısa sürede büyük bir başarı elde etti ve ABD'nin yapay zeka sektöründeki liderliğiyle ilgili genel algıyı sarsmaya başladı.
DeepSeek’in, yalnızca 6 milyon dolardan daha az bir bütçeyle geliştirildiği belirtiliyor. Bu miktar, sektördeki rakiplerin harcadığı devasa bütçelere kıyasla oldukça düşük bir maliyet olarak öne çıkıyor.
Performans ve Teknolojik Başarılar
DeepSeek'in en son modeli DeepSeek-R1, matematik ve kodlama gibi alanlarda OpenAI'nin ChatGPT modelleriyle eşit performans sunduğunu iddia ediyor. Uygulamanın düşük maliyetle geliştirilmesi, yapay zeka teknolojilerinde yeni bir döneme işaret ederken, özellikle daha az bilgi işlem gücü gerektiren yenilikçi yaklaşımlar dikkat çekiyor.
Ancak ABD'nin 2021'den itibaren Çin'e yönelik gelişmiş çip satışına getirdiği kısıtlamalar, sektörde yeni dinamiklerin oluşmasına yol açtı. Çinli geliştiriciler, bu zorluklara karşı iş birliğine giderek daha az bilgi işlem gücü gerektiren modeller geliştirdi.
Piyasalar Üzerindeki Etkiler
DeepSeek’in başarısı, ABD merkezli yapay zeka ve teknoloji şirketlerinin hisse değerlerini de etkiledi. Nvidia, Microsoft ve Meta gibi devlerin hisselerinde Pazartesi günü düşüş gözlenirken, Avrupa'daki hisse fiyatları da bu dalgalanmalardan etkilendi. Hollandalı çip ekipmanı üreticisi ASML'nin hisseleri yüzde 10, Siemens Energy'nin hisseleri ise yüzde 21 oranında değer kaybetti.
City Index'in kıdemli piyasa analisti Fiona Cincotta, bu durumu “Düşük maliyetli bir yapay zeka çözümünün piyasayı şaşırttığını” belirterek yorumladı. Singapur merkezli teknoloji danışmanı Vey-Sern Ling ise bu gelişmelerin yapay zeka tedarik zincirinde yatırımları rayından çıkarabileceği uyarısında bulundu.
Liang Wenfeng ve DeepSeek’in Yükselişi
DeepSeek, 2023 yılında Çin’in Hangzhou kentinde Liang Wenfeng tarafından kuruldu. Bilgi ve elektronik mühendisliği mezunu olan 40 yaşındaki Liang, aynı zamanda uygulamayı destekleyen serbest yatırım fonunun da kurucusu.
Sektör kaynakları, Liang’ın, ABD’nin Çin’e ihracatını yasakladığı Nvidia A100 çiplerinden oluşan bir depo oluşturduğunu ve bu çipleri daha ucuz alternatiflerle eşleştirerek DeepSeek’i geliştirdiğini belirtiyor.
Liang, Temmuz 2024'te The China Academy'ye verdiği bir röportajda, düşük maliyetli yapay zeka modeliyle ilgili tepkilere şaşırdığını ifade ederek, “Fiyatlandırmanın bu kadar hassas bir konu olmasını beklemiyorduk” dedi.
ABD’nin Hamlesi: Stargate Projesi
Bu gelişmelerin ardından ABD merkezli teknoloji firmaları ve yatırımcılar, Teksas’ta yapay zeka altyapısına yönelik 500 milyar dolarlık yatırım hedefleyen The Stargate Project adlı girişimi duyurdu.
Değişen Dengeler
DeepSeek'in başarısı, düşük maliyetli yapay zeka çözümlerinin küresel yapay zeka rekabetindeki etkisini gözler önüne seriyor. Uzmanlar, bu gelişmelerin sektör dinamiklerini yeniden şekillendireceğini ve Çin'in yapay zeka alanındaki konumunu güçlendireceğini öngörüyor.
